前回は「初めて大々的に楽市楽座を実施した織田信長〜楽市楽座を強行した斎藤道三・斎藤家の「商人の系譜」・「大義名分パワー」を最大化・足利家の中世的権威〜」の話でした。
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/1fac30830ca78178c48908f3db29c43f.jpg)
悲願の美濃を制圧して大大名になった織田家
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/82f2df8707549c159c2a614a98694ed3.jpg)
悲願の美濃を、とうとう制圧した信長。
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/1fac30830ca78178c48908f3db29c43f.jpg)
やっと・・・
やっと美濃を制圧したぞ!
桶狭間の合戦が1560年で、美濃制圧は1567年。
東の脅威であった今川を倒して、「美濃に集中」してもなお、7年ほどの時間がかかりました。
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/1fac30830ca78178c48908f3db29c43f.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/1fac30830ca78178c48908f3db29c43f.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/1fac30830ca78178c48908f3db29c43f.jpg)
実に苦労した・・・
そして、長い時間が掛かった・・・
名将とも言われ、「信長とは絶対和さない」斎藤義龍が早くに亡くなったことも、信長の幸運でした。
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/82f2df8707549c159c2a614a98694ed3.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/82f2df8707549c159c2a614a98694ed3.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/82f2df8707549c159c2a614a98694ed3.jpg)
なぜ、こんなにもワシが
早く死なねばならんのだ・・・
そして、義龍の子・龍興を倒して美濃を手に入れた信長。
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/1fac30830ca78178c48908f3db29c43f.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/1fac30830ca78178c48908f3db29c43f.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/1fac30830ca78178c48908f3db29c43f.jpg)
だが、これで美濃・尾張の
二カ国の大名になったぞ!
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/1fac30830ca78178c48908f3db29c43f.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/1fac30830ca78178c48908f3db29c43f.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/1fac30830ca78178c48908f3db29c43f.jpg)
100万石を優に超える
領土を手に入れたのだ!
![新歴史紀行](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2023/02/9b388148aaee5450179704dc12dac7ad-691x1024.jpg)
![新歴史紀行](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2023/02/9b388148aaee5450179704dc12dac7ad-691x1024.jpg)
この頃は、検地はほとんど実行されてなく、「国の石高」はそれほど明確ではありませんでした。
「検地を実施する」ためには、ある程度周囲が平和である必要があります。
そもそも、「検地実施」は年貢を納める農民にとっては、有り難くないことです。
検地なんか、
やっていられない・・・
検地しても、自分には
デメリットしかないしな・・・
「隠し田」が数多くあった当時。
「田を隠して、脱税していた」農民が多かったのでした。
さらに、周囲で合戦・戦争している状況では、
検地している最中に、周囲から
矢や銃弾が飛んでくるかもしれない・・・
検地なんか、
やっていられない・・・
ということで、信長が美濃を制圧した1567年当時、「濃尾100万石」が明確ではなかった可能性もあります。
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/4a0f5f240c61700da671582d6aeb948c.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/4a0f5f240c61700da671582d6aeb948c.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/4a0f5f240c61700da671582d6aeb948c.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/4a0f5f240c61700da671582d6aeb948c.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/4a0f5f240c61700da671582d6aeb948c.jpg)
美濃を制圧した者は
天下を獲る!
俗説の可能性が高いですが、斎藤道三がこういったほどの国であった美濃。
商業が盛んで、大量の米が取れる事実は分かっていたはずで、
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/1fac30830ca78178c48908f3db29c43f.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/1fac30830ca78178c48908f3db29c43f.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/1fac30830ca78178c48908f3db29c43f.jpg)
美濃から
さらに躍進してみせる!
若き信長は意気揚々としていました。
「濃尾二カ国」の重み:西上作戦で瞬間的に領土が増えた武田
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/06/25b22566c091f5e6655453d6d0e522ff.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/06/25b22566c091f5e6655453d6d0e522ff.jpg)
領土を広げ続けた「甲斐の虎」武田信玄。
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/06/25b22566c091f5e6655453d6d0e522ff.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/06/25b22566c091f5e6655453d6d0e522ff.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/06/25b22566c091f5e6655453d6d0e522ff.jpg)
甲斐守護の
超名門の武田だが・・・
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/06/25b22566c091f5e6655453d6d0e522ff.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/06/25b22566c091f5e6655453d6d0e522ff.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/06/25b22566c091f5e6655453d6d0e522ff.jpg)
周囲に侵略を続けて、
どんどん我が領土を広げるのだ!
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/f86d3557b3a2c5aad58fe1690e5f899f-1.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/f86d3557b3a2c5aad58fe1690e5f899f-1.jpg)
西上作戦開始当時の支配領域は、甲斐・信濃・駿河に加え、上野・飛騨・遠江の一部を領した武田。
武田信玄の最盛期、武田家の領土は130万石程度でした。
そして、1573年の西上作戦では、徳川の領土の大半を傘下に収めます。
この頃、武田家の領土は瞬間的には160万石〜170万石程度にはなったでしょう。
ところが、
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/06/25b22566c091f5e6655453d6d0e522ff.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/06/25b22566c091f5e6655453d6d0e522ff.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/06/25b22566c091f5e6655453d6d0e522ff.jpg)
無念だ・・・
武田信玄は西上作戦中に病死してしまいました。
![新歴史紀行](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/42f11bd1406ff671af0d5fc223874847-1.jpg)
![新歴史紀行](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/42f11bd1406ff671af0d5fc223874847-1.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/42f11bd1406ff671af0d5fc223874847-1.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/42f11bd1406ff671af0d5fc223874847-1.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/42f11bd1406ff671af0d5fc223874847-1.jpg)
信玄が死んだなら、
武田も怖くないわ!
そして、この「瞬間的に獲得した領土」は、徳川家に取り返されてしまいました。
苦労したとは言え、「2カ国で100万石越え」を実現した信長。
信長は「生まれた場所が良かった」非常に運の強い男でもありました。
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/05/5e90b2e8d0936a5c8b1e6d561a6c93e8.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/05/5e90b2e8d0936a5c8b1e6d561a6c93e8.jpg)
ここで、ちょうどタイミング良く、明智光秀が登場します。
この時の光秀の立場は、細川藤孝の元にいた「足軽」という説もあります。
大した身分ではなさそうな「足軽」だった明智光秀。
この「足軽」というのは、いわゆる足軽ではなく、「旗本」くらいな意味という説もあります。
いずれにしても、「将軍になりうる高貴な人物の使者」というのは、非常に強い立場です。
「現将軍の使者=明智光秀」が織田家にやってきて、信長に足利義昭の庇護を依頼します。
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/052151051a21e00d261c8ab9d69c792d-1.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/052151051a21e00d261c8ab9d69c792d-1.jpg)
あまりにタイミングが良いのですが、当時の織田家は濃尾で100万石を超える経済力を持つ織田家。
そして、商業が栄え、津島など海運が発展している港を抑えていたので、非常な財力を有していました。
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/1fac30830ca78178c48908f3db29c43f.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/1fac30830ca78178c48908f3db29c43f.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/1fac30830ca78178c48908f3db29c43f.jpg)
美濃と尾張で商業を
さらに発展させるぞ!
感覚的にはすでに120~130万石程度の経済力・軍事力を有していたのでしょう。
つまり、この時点で、織田家は5年後の「最盛期の武田家同等かそれ以上」の領土を持っていたのでした。
足利将軍家の「中世的権威」の活用目論んだ若き織田信長
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/08/f22f5ca9ac98377be68bd74a7633fa2c.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/08/f22f5ca9ac98377be68bd74a7633fa2c.jpg)
もうすぐ「将軍になる予定」の足利義昭。
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/08/f22f5ca9ac98377be68bd74a7633fa2c.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/08/f22f5ca9ac98377be68bd74a7633fa2c.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/08/f22f5ca9ac98377be68bd74a7633fa2c.jpg)
誰か私に力を
尽くして、将軍にしてくれないか・・・
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/08/f22f5ca9ac98377be68bd74a7633fa2c.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/08/f22f5ca9ac98377be68bd74a7633fa2c.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/08/f22f5ca9ac98377be68bd74a7633fa2c.jpg)
そしたら、副将軍や管領に
してあげるんだが・・・
義昭は大大名を選抜して、多数の大名と連絡をとっていました。
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/08/f22f5ca9ac98377be68bd74a7633fa2c.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/08/f22f5ca9ac98377be68bd74a7633fa2c.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/08/f22f5ca9ac98377be68bd74a7633fa2c.jpg)
武田信玄・毛利元就・上杉謙信・
大友宗麟・北条氏康・・・
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/06/7e1993d34b6759bbc0b3b90a330e9c69.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/06/7e1993d34b6759bbc0b3b90a330e9c69.jpg)
「正義の武将」の可能性が高い上杉謙信は「、期待大」です。
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/08/f22f5ca9ac98377be68bd74a7633fa2c.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/08/f22f5ca9ac98377be68bd74a7633fa2c.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/08/f22f5ca9ac98377be68bd74a7633fa2c.jpg)
上杉謙信は、
なんとかならないか・・・
ところが、武田家と上杉家は川中島を挟んで、戦っている最中で、「それどころではない」状況。
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/06/7e1993d34b6759bbc0b3b90a330e9c69.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/06/7e1993d34b6759bbc0b3b90a330e9c69.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/06/7e1993d34b6759bbc0b3b90a330e9c69.jpg)
足利義輝公には
拝謁した・・・
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/06/7e1993d34b6759bbc0b3b90a330e9c69.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/06/7e1993d34b6759bbc0b3b90a330e9c69.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/06/7e1993d34b6759bbc0b3b90a330e9c69.jpg)
将軍家を護ることは、
私の夢の一つだ・・・
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/06/7e1993d34b6759bbc0b3b90a330e9c69.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/06/7e1993d34b6759bbc0b3b90a330e9c69.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/06/7e1993d34b6759bbc0b3b90a330e9c69.jpg)
しかし、
京は遠すぎる・・・
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/06/7e1993d34b6759bbc0b3b90a330e9c69.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/06/7e1993d34b6759bbc0b3b90a330e9c69.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/06/7e1993d34b6759bbc0b3b90a330e9c69.jpg)
その前に、
うるさい武田を黙らせねば!
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/9a856fa56aa8474305e6991b2fcbb577.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/9a856fa56aa8474305e6991b2fcbb577.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/08/f22f5ca9ac98377be68bd74a7633fa2c.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/08/f22f5ca9ac98377be68bd74a7633fa2c.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/08/f22f5ca9ac98377be68bd74a7633fa2c.jpg)
北条や毛利は
どうだろうか・・・
大友・毛利・北条は「実力十分」なものの、「京へ進軍する」発想は全くない状況です。
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/9a856fa56aa8474305e6991b2fcbb577.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/9a856fa56aa8474305e6991b2fcbb577.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/9a856fa56aa8474305e6991b2fcbb577.jpg)
関東を
我が手に!
大友・毛利・北条のいずれも、「地域のボス」を目指していただけでした。
そして、「京を目指す」ということは考えてなかったのです。
「考えていなかった」というよりも、「今日を目指す発想」すらなかったのが現実だったでしょう。
その中で、比較的京に近いところに、やる気マンマンの若者がいました。
名前 | 生年 |
毛利元就 | 1497年 |
北条氏康 | 1515年 |
今川義元 | 1519年 |
武田信玄 | 1521年 |
長尾景虎(上杉謙信) | 1530年 |
織田信長 | 1534年 |
旭日の勢いで、成長している織田信長率いる織田家でした。
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/05/5e90b2e8d0936a5c8b1e6d561a6c93e8.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/05/5e90b2e8d0936a5c8b1e6d561a6c93e8.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/05/5e90b2e8d0936a5c8b1e6d561a6c93e8.jpg)
織田家は、朝廷に対する
尊敬心があると聞く・・・
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/05/5e90b2e8d0936a5c8b1e6d561a6c93e8.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/05/5e90b2e8d0936a5c8b1e6d561a6c93e8.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/05/5e90b2e8d0936a5c8b1e6d561a6c93e8.jpg)
信長の父・信秀は朝廷に
献金を続けていた・・・
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/05/5e90b2e8d0936a5c8b1e6d561a6c93e8.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/05/5e90b2e8d0936a5c8b1e6d561a6c93e8.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/05/5e90b2e8d0936a5c8b1e6d561a6c93e8.jpg)
だから、将軍も大事にして
くれるのではないか・・・
明智光秀は、織田家に関する情報を集めます。
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/05/5e90b2e8d0936a5c8b1e6d561a6c93e8.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/05/5e90b2e8d0936a5c8b1e6d561a6c93e8.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/05/5e90b2e8d0936a5c8b1e6d561a6c93e8.jpg)
織田家は軍事力・経済力が
抜群で、家臣団も優れている・・・
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/05/5e90b2e8d0936a5c8b1e6d561a6c93e8.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/05/5e90b2e8d0936a5c8b1e6d561a6c93e8.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/05/5e90b2e8d0936a5c8b1e6d561a6c93e8.jpg)
なんと言っても、
信長の能力は抜群だ・・・
そして、織田家には非常に優れた人材が多数いることを、事前に掴んでいたに違いないでしょう。
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/05/5e90b2e8d0936a5c8b1e6d561a6c93e8.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/05/5e90b2e8d0936a5c8b1e6d561a6c93e8.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/05/5e90b2e8d0936a5c8b1e6d561a6c93e8.jpg)
義昭様、織田家が
良いかと思います・・・
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/08/f22f5ca9ac98377be68bd74a7633fa2c.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/08/f22f5ca9ac98377be68bd74a7633fa2c.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/08/f22f5ca9ac98377be68bd74a7633fa2c.jpg)
織田家こそ、
全ての条件を満たすな!
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/08/f22f5ca9ac98377be68bd74a7633fa2c.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/08/f22f5ca9ac98377be68bd74a7633fa2c.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/08/f22f5ca9ac98377be68bd74a7633fa2c.jpg)
よしっ!
光秀、お前が織田家へ行ってこい!
喜び勇んだ足利義昭でした。
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/05/5e90b2e8d0936a5c8b1e6d561a6c93e8.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/05/5e90b2e8d0936a5c8b1e6d561a6c93e8.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2022/05/5e90b2e8d0936a5c8b1e6d561a6c93e8.jpg)
足利義昭公を将軍として
推戴していただけないでしょうか・・・
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/1fac30830ca78178c48908f3db29c43f.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/1fac30830ca78178c48908f3db29c43f.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/1fac30830ca78178c48908f3db29c43f.jpg)
よし、「将軍」の権威を
利用しよう!
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/1fac30830ca78178c48908f3db29c43f.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/1fac30830ca78178c48908f3db29c43f.jpg)
![](https://h-voyage.net/wp-content/uploads/2021/09/1fac30830ca78178c48908f3db29c43f.jpg)
そして、織田が近畿を
押さえるのだ!
次回は上記リンクです。